Uit de bouwkeet bij Zonnepark de Grift

´Een interessante uitdaging´, noemt Ad Verbaas van Encon Nederland de ontwikkeling van Zonnepark de Grift. Samen met Wiek-II zorgde het bedrijf voor de aanbesteding van het project, waardoor lokale partijen het zonnepark nu kunnen bouwen. Ook tijdens de bouw houden de medewerkers van Encon een vinger aan de pols en waken ze over de kwaliteit. In een gesprek op locatie bij De Grift vertelt Ad Verbaas over zichzelf, zijn bedrijf en de samenwerking met Zonnepark de Grift.

De ontwikkeling van zonne-energie loopt als een rode draad door Verbaas’ carrière. Zijn eerste ervaring deed hij op in de ruimtevaart bij Fokker Space, waar hij zonnepanelen voor satellieten ontwikkelde. Daarna werkte hij in de telecombranche. ‘Mijn veertigste jaar was een keerpunt. Ik werkte heel lang mee aan ‘always on’. Op dat moment besefte ik, dat ik daar helemaal niet blij van werd en heb ik het roer omgegooid. Ik ben de duurzame energie in gegaan om maatschappelijke impact te kunnen maken.’

Wind- en zonne-energie hadden zijn aandacht. ‘Windenergie fascineert me, vooral op zee. Maar dan kom je met grote bedrijven in aanraking, omdat het kapitaalintensieve projecten zijn. In die branche zou ik een klein radartje in het geheel zijn. Ik wilde meer impact maken; daarom heb ik voor zonne-energie gekozen. Dat is schaalbaar, van panelen op particuliere daken tot grote projecten van 100 MWp. Het ontwikkelen gaat ook sneller dan wind, met minder vergunningswerk. Dat past meer bij mij: ik wil snel resultaat boeken.´

‘Maatschappelijke impact maken en snel resultaat boeken,
dat is wat ik wil en waar ik me sterk voor maak’

Na dit besluit ging Ad aan de slag bij aannemersbedrijf Scheuten Solar, dat zonnedaken en -velden in Europa bouwde. In die tijd maakte hij kennis met Encon in Vlaanderen en zijn huidige zakenpartner. De stap naar zijn eigen onderneming was snel gezet. Encon Nederland was een feit, met Nijmegen als vestigingsplaats. ´Nu zitten we in een enorme groeimarkt. Het draagvlak voor energiebesparing en duurzame opwekking is groot. Toen we in 2011 begonnen zat de economie in een dip. Het was lastig op te starten en contacten op te bouwen; er was weinig investeringsbereidheid. De naam Encon zei niemand iets in Nederland. Gelukkig is dat over en hebben we sinds een jaar of vijf de wind mee.’

Een opdracht van Heinz werkte als vliegwiel. Voor de vestiging in Elst maakte Encon een plan om energie te besparen en op te wekken. Een goede referentie, meer projecten volgden. Zoals een zonnedak met 10.000 panelen op het distributiecentrum van Wehkamp in Zwolle. Een project waar Verbaas met trots op terugkijkt, niet alleen omdat Koning Willem-Alexander het pand opende.

Eerste contact

Het eerste contact met de initiatiefnemers van Zonnepark de Grift werd gelegd in 2016, tijdens een excursie voor de leden van Energiecoöperatie WPN naar Zonnepark Apeldoorn. ´Ons eerste zonneveld. Met 4 MWp vergelijkbaar met Zonnepark de Grift´, vertelt Verbaas. ´Ik verzorgde de rondleiding en gaf uitleg over onze werkwijze en waar je tegen aanloopt, als het gaat om vergunningen, financiering, de techniek en de mogelijkheden. Pim de Ridder (Wiek-II) was daar bij. Hij was net bezig met de vergunningaanvraag  voor het zonnepark langs de A15.’

Het zaadje was geplant. Wiek-II schakelde Encon in bij de aanbesteding van Zonnepark de Grift. Ook denkt het bedrijf mee over cablepooling. Als techneut is Ad Verbaas in zijn element. De noviteiten in het project ziet hij als een mooie uitdaging. Tegelijk is de onorthodoxe werkwijze van De Ridder en zijn team wel even wennen.

Zoektocht

‘Zonnepark de Grift is om meerdere redenen best een lastig project. Het gebied heeft archeologische waarde. Je kunt dus niet zomaar een schop in de grond zetten. In plaats van een fundering in de grond te maken, plaatsen we de panelen op betonplaten. Niet mijn voorkeur, maar in dit geval de beste oplossing. Overigens gebruiken we het bio-bound beton, gemaakt van olifantsgras. De CO2-uitstoot is een stuk lager dan bij normaal beton. Het eerste idee om een bamboe onderstel te gebruiken bleek helaas te duur. De stellages worden daarom van staal.’

Dan is er de cablepooling: een leuke technologische ontwikkeling en een zoektocht tegelijk. ´Je loopt aan tegen beperkingen, in de financiering en juridische zaken. Tot voor kort was het volgens de Elektriciteitswet niet mogelijk om één netaansluiting te gebruiken voor een wind- en zonneproject. Dat is nu aangepast. Ook financiers kijken nog een beetje vreemd aan tegen cablepooling, omdat het nieuw is.’ Daarnaast ligt de vraag voor wie de controller kan bouwen, die de energiestromen vanuit het zonne- en windpark goed kan regelen. ‘Dat vind ik interessant’, zegt Verbaas. ‘Om Wiek-II en de energiecoöperatie te helpen het project rendabel te krijgen en de technische uitdagingen te tackelen.’

‘De uitdaging is om het project rendabel te krijgen
en het technische vraagstuk te tackelen’

‘Leuk, maar ook lastig’, noemt Verbaas dat Wiek-II zoveel mogelijk lokale partijen wil inzetten bij de bouw. Die bedrijven moeten dan ook nog eens de kans krijgen om van het project te leren. ‘Aan de ene kant juich ik dat toe, maar tegelijk vind ik het moeilijk. Wij werken vooral met grote ervaren partijen, waarvan we zeker weten dat ze de klus aan kunnen. In dit project is het zoeken naar een goede balans. Tot hoever wil je risico nemen, omdat je partijen aanstelt die je misschien moet helpen. Wat als het mis gaat: kunnen ze dat financieel dragen?’

Om zoveel mogelijk lokale partijen een kans te geven is een speciale aanbestedingsprocedure voor Zonnepark de Grift opgezet. Via het Gilde van Versnellers is een ‘Request for Information (RFI)’ uitgezet bij bedrijven in de buurt. ‘We hebben het project opgesplitst in drie delen en zijn op zoek gegaan naar partners voor de onderconstructie en de fundatie, bedrijven die de kabelwerken – van de netaansluiting tot de omvormers- kunnen doen en installateurs voor de zonnepanelen en omvormers. Bedrijven konden zich inschrijven voor één onderdeel of voor alle. Ook was het mogelijk om met meer partijen samen mee te doen. ‘Zo hebben we de drempel zo laag mogelijk gemaakt’. Extra punten scoorden bedrijven die mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt inzetten bij de bouw.

Definitieve keuze

Vijftien offertes kreeg Wiek-II in de bus, drie ervan scoorden de hoogste ogen en gingen door naar de volgende ronde voor de ‘Request for Quotation (RFQ)’. ´Ze moesten zelf partners zoeken voor de kennis en kunde die ze zelf niet aan boord hebben. Dat is gebeurd en de partijen hebben een mooi aanbod gedaan. De aanbiedingen lagen dicht bij elkaar en uiteindelijk konden we kiezen uit twee goede partijen.’

Eind 2020 is de definitieve keuze gevallen op 100% Zonnig uit Wijchen. Het bedrijf zorgt zelf voor de installatie van de zonnepanelen en de omvormers. Voor het elektrotechnische werk is installatiebedrijf Batenburg uit Nijmegen ingeschakeld. Mannen van Staal, uit het iets minder lokale Friesland, zorgen voor de onderconstructie. ‘Marcel Budding van 100% Zonnig is tijdens het offerteproces heel actief geweest. Hij heeft meegedacht en -gezocht naar lokale en duurzame oplossingen. Pluspunt is ook hun samenwerking met het Regionaal Opleidingscentrum en MVO Solutions, dat statushouders aan werk helpt. Je voelt gewoon dat het lokale stuk enorm leeft bij 100%  Zonnig.  Ook in prijs kwamen ze gunstig naar voren.´

De bouw van Zonnepark de Grift is begin 2021 gestart. Encon blijft tot de oplevering betrokken bij het project. Tijdens de bouw zien David Bouman en Flip Verhaeren van Encon toe op een goede uitvoering. In de video onderaan deze pagina vertelt David meer over zijn werk bij Zonnepark de Grift.

Dit interview maakt deel uit van de serie verhalen Uit de bouwkeet.

Foto header: Ad Verbaas. Op de achtergrond de locatie van Zonnepark de Grift en Windpark Nijmegen-Betuwe (Foto: Christine Wevers)