De Regionale Energiestrategie (RES) is een programma om de opwekking van duurzame energie te bevorderen. Het nationale doel is om 2030 49% minder CO2-uitstoot te hebben dan in 1990. Energiecoöperaties spelen een belangrijke rol in deze transitie. Ook WindpowerNijmegen wil graag haar steentje bijdragen.
Wat is een Regionale Energiestrategie (RES)?
Kort gezegd: met de Regionale Energiestrategie (RES) doen de gezamenlijke overheden in een regio (gemeenten, waterschappen, provincie en Alliander) een bod aan het Rijk om de doelstellingen in het Klimaatakkoord voor 2030 te gaan halen. Er zijn 30 RES- regio’s in totaal. Onze regio is ‘Arnhem-Nijmegen’.
Bod aan het Rijk
Op dit moment is er besluitvorming over het gezamenlijk proces en de uitgangspunten bij de overheden in de regio op basis van een startdocument: “de concept-startnotitie”. De volgende stap is dat een concept-bod wordt voorbereid, dat in juni 2020 aan het Rijk moet worden aangeleverd, al snel dus! In het bod geven de regio’s aan hoe zij voor hun regio duurzame energie opwek gaan invullen, en ruimtelijk denken in te passen. Daarbij hoort ook een inzicht in de regionale warmtevraag en de beschikbare regionale warmtebronnen.
Overheden in de regio Arnhem-Nijmegen
De RES-regio Arnhem Nijmegen bestaat uit de volgende overheden:
– De Provincie Gelderland;
– De waterschappen: Rijn en IJssel, Vallei en Veluwe en Rivierenland;
– De gemeenten: Doesburg, Zevenaar, Duiven, Westervoort (De Liemers), Rheden, Rozendaal, Renkum, Arnhem (Veluwezoom), Lingewaard, Overbetuwe, Druten (Oost-Betuwe) en Beuningen, Nijmegen, Berg en Dal, Heumen en Wijchen (Rijk van Nijmegen).
De hoofddoelstelling is om 49% minder CO2-uitstoot in 2030 (ten opzichte van 1990) te gaan halen. In Gelderland gaat men zelfs een stapje verder met 55% in het Gelders Energieakkoord (GEA).
Wat is de rol van energiecoöperaties?
De energiecoöperaties in de regio zijn geen officiële partner in de RES Arnhem-Nijmegen. Maar we hebben wel een belangrijke rol te vervullen. Samen met de samenleving!, is het motto van de RES. We pleiten er dan ook met de gezamenlijke energiecoöperaties in de regio voor om daar goede invulling aan te geven, o.a. met procesparticipatie (vanaf het begin!) en eigendom van energieprojecten minimaal 50 % voor de lokale omgeving (burgers en bedrijven). Zie onze gezamenlijke reactie op de concept-startnotitie RES-regio Arnhem-Nijmegen.
Het RES-proces
De aftrap van het RES-proces was voor de zomervakantie. In het RES-proces worden de ruimtelijke inpassingen voor de opwekking van duurzame elektriciteit, koppelen van bronnen aan de warmtevraag en de daarvoor benodigde opslag en energie-infrastructuur onderzocht en vastgesteld. In het proces richting uitvoering spelen lokale overheden, ondernemers en inwoners een cruciale rol. De energiecoöperaties in de regio zijn een belangrijke ‘stakeholder’ in dit proces. Belangrijk onderdeel in het RES-proces is een serie van bijeenkomsten met partners en ‘stakeholders’ om het resultaat te komen. Volgende stap zijn een aantal ‘ruimteateliers’ over 1) thematische koppelkansen, 2) bouwstenen op basis van landschap, en 3) een matrix aan denkrichtingen en de eerste berekeningen in een energiemodel.
Het klinkt abstract, maar in de praktijk komt het erop neer: “hoe komen we in de regio tot goede initiatieven?” En voor ons: hoe kunnen we met WindpowerNijmegen daaraan bijdragen! Uit het RES-proces komen ook weer interessante bevindingen en bouwstenen, zie verslag 26/6 en 1/7, waar we als coöperatie mee aan de slag kunnen. En de samenwerking met andere coöperaties levert nieuwe ideeën en inzichten.
Wat kunnen en willen we als WindpowerNijmegen (en andere coöperaties) in het RES-proces:
- Organiseren van meer projecten met zo veel mogelijk participatie.
- Helpen met de kansen en knelpunten van participatie, niet alleen financiële participatie.
- Bijdragen aan het creëren van draagvlak/acceptatie.
- Invloed op gemeenteraden om in te stemmen met een ambitieus RES-bod waarin participatie verankerd wordt.
- Succesfactoren verankeren, zoals inpassing in het landschap, koppelkansen, versterken lokale economie.
- We willen dat de energietransitie leuk is, sneller gaat, met initiatieven die steeds beter worden.
Ineke de Jong (onder de Rijn) & Irma Corten (boven de Rijn) In de rol van vertegenwoordiger energiecoöperaties regio Arnhem-Nijmegen in het RES-proces.
ineke@wiek-ii.nl / irma.corten@rijnenijsselenergie.nl
Meer informatie over de RES (landelijk): kijk op https://regionale-energiestrategie.nl/default.aspx
Of bekijk deze Gelderse animatie >
Wat is de Regionale Energie Strategie?
